Van Loon Franciscus Philomena

Van Loon Franciscus Philomena

Naam: Van Loon Franciscus Philomena

Geboren te: Merksplas

Geboren op: 1891-08-05

Overleden te: Hoogstade-Linde/Sint-Rijkers

Overleden op: 1916-03-23

Burgerlijke stand: ongehuwd

Laatst gekend adres: Merksplas of Antwerpen

Beroep: ?

Frans Philomena VAN LOON was het zevende kind van Ludovicus VAN LOON (°Merksplas 10-05-1845) en Carolina LEYS (°Vosselaar 27-11-1851). De ouders huwden in Beerse op 30-04-1875. Carolina woonde in Beerse en werkte er als dienstmeid, Ludovicus woonde in Merksplas en was handwerker van beroep, later ook dagloner. Ze waren allebei analfabeet. Het gezin ging in Merksplas in het Dorp (Wijk E) wonen en daar werden acht kinderen geboren: Adriana Maria (°07-10-1876), Maria Elisabeth (21-11-1878), Guilielmus Joannes Theresia (Willem) (15-02-1881), Karel (°18-08-1883), Maria Catharina (14-02-1886), Jozef Lodewijk Maria (°18-09-1888), Frans Philomena (°05-08-1891) en Maria Paulina (°07-12-1893). Toen de oorlog uitbrak was Frans Philomena de enige die niet gehuwd was en nog bij de ouders woonde, volgens sommige documenten. Eigenaardig is dat dit tegengesproken wordt als de rechtbank van 1ste aanleg van Antwerpen het vonnis over zijn overlijden uitspreekt. In het vonnis is de plaats van zijn laatste domicilie Antwerpen. Zijn overlijdensakte staat ook in de registers van de burgerlijke stand van de stad Antwerpen vermeld. Hij moet dus voor de oorlog wel in Antwerpen hebben gewoond. Het was niet te achterhalen welk beroep hij uitoefende. Zijn vader, Ludovicus VAN LOON overleed te Merksplas op 04-01-1918.

Frans Philomena VAN LOON engageerde zich op 19 november 1914 in Calais als oorlogsvrijwilliger bij het Belgische leger voor de duur van de oorlog. Hij werd geschikt bevonden voor de dienst en toegevoegd aan de Compagnie Wielrijders van de 6de Legerdivisie die actief was aan het front.
Op 30 maart 1915 komt hij als soldaat 2de klas met stamnummer 132/8428 bij het 2de regiment Karabiniers terecht, eerst in het depot, maar vanaf 7 mei aan het front in het 1ste bataljon, 3de compagnie (sector Noordschote-Steenstraat). Op 16 juni moet hij gehospitaliseerd worden in de Panne, hij heeft namelijk een ziekte opgelopen in een dienst die telt voor de frontstrepen. Op 17 september kan hij het hospitaal verlaten en wordt naar het kamp van Ruchard (Camp du Ruchard) gestuurd voor revalidatie, daar is hij ingedeeld bij de 3de compagnie. Het kamp van Ruchard is een Frans militair kamp in Indre et Loire in Frankrijk. Hoewel dit kamp in een prachtige bosrijke omgeving ligt, is het regime er hard en volgens sommige getuigenissen onmenselijk. De soldaten die er verblijven zijn genezen verklaard en toch is het sterftecijfer er zeer hoog: 1 overlijden om de veertien dagen, of zelfs meer. Op 8 oktober kan hij terug naar het depot en op 31 november is hij weer aan het front bij het 2de Karabiniers, 1ste bataljon, 1ste compagnie (sector Diksmuide).
Op 23 maart 1916 wordt hij geëvacueerd naar de 1e sectie hospitalisatie van de 6de Legerdivisie (het divisiehospitaal van de 6de Legerdivisie) in Hoogstade-Linde/Sint-Rijkers, weer wegens een ziekte opgelopen in een dienst die telt voor de frontstrepen. Daar overlijdt hij op 7 april 1916 om 8 u. ’s ochtends. Op 8 april 1916 wordt hij begraven op het militaire kerkhof van Hoogstade, nu deelgemeente van Alveringem, rij 1 graf 415. Als deze Belgische militaire begraafplaats in 1924-1925 heraangelegd wordt en de officiële Belgische grafstenen geplaatst worden is het graf van Frans Philomena VAN LOON graf nr. 2.
Frans Philomena VAN LOON was van 19-11-1914 tot 07-04-1916 aan het front, dus 1 jaar 4 maanden en 19 dagen. Hij heeft dus recht op één frontstreep.
Zijn moeder vraagt op 25-11-1920 via V.O.S. Merksplas de strijdersbegiftiging aan. Ze tekent met een kruisje. Het Ministerie van Landsverdediging berekent dat hij voor 18 (?) maanden frontdienst (aan 75 frank) recht heeft op 1350 frank strijdersbegiftiging. Na aftrek van de 300 frank familiebegiftiging blijft er voor de nabestaanden 1050 frank te ontvangen.
Volksvertegenwoordiger VAN HOECK komt tussen wanneer het om de onderscheidingen gaat. Zijn brief konden we niet inkijken, wel het antwoord d.d. 02-06-1922: Frans VAN LOON is gestorven ten gevolge van een ongeval dat niets te maken had met de oorlog, daarom heeft hij geen recht op een onderscheiding van Ridder in de Orde van Leopold II met palm. De moeder van Frans die in Merksplas woont op Dorp nr. 13, krijgt wel te horen dat haar zoon postuum de Overwinningsmedaille en de Herinneringsmedaille zal krijgen. Haar zoon zou overleden zijn aan de gevolgen van brandwonden door een hete vloeistof – koffie – die niet verzorgd werden en daardoor infecteerden.
De twee beloofde medailles (Herinneringsmedaille en Overwinningsmedaille) worden uitgereikt op op 19-07-1923.
Als de rechtbank van 1ste aanleg van Antwerpen een vonnis moet uitspreken over het overlijden van Frans Philomena op 24-11-1923, worden de nodige documenten verzameld: o.a. het overlijdensgetuigschrift op 7 april 1916 opgesteld in Sint-Rijkers. Volgens 1ste Sectie Hospitalisatie 6de Legerdivisie is de doodsoorzaak van Frans Philomena VAN LOON een longembolie (embolie pulmonaire). In dit document staat dat hij het laatst gedomicilieerd was in Merksplas, provincie Antwerpen. Het vonnis (jugement déclaratif de décès) vermeldt ‘mort pour la Belgique’ en laatste domicilie Antwerpen (dernière résidence de matr. au corps: Anvers).
De onderscheidingen van Ridder in de Orde van Leopold II met palm en het Oorlogskruis met palm worden hem zonder verdere problemen toegekend bij K.B. d.d. 11-03-1925. Als de dag van de uitreiking van deze eretekens nadert, meldt de gemeente Merksplas (op 25-02-1929) aan de Minister van Landsverdediging dat de moeder van Frans is overleden en dat zijn oudste broer als rechthebbende wordt aanschouwd. Carolina LEYS overleed in Merksplas op 4 februari 1927. De eretekens worden op 27-02-1929 uitgereikt aan Willem J.T. VAN LOON (landbouwer). Hij woont dan op Opstal nr. 28 in Merksplas.
De naam van F. VAN LOON staat vermeld op de gedenkplaat in het portaal van de Sint-Willibrorduskerk in Merksplas. Op deze plaat in messing is een gevallen soldaat afgebeeld die het gelaat opricht naar het kruis. Achter de soldaat staat ‘Voor het Vaderland’, achter het Kruis ‘Voor het Menschdom’ en verder ‘Tot zalige gedachtenis der helden van de parochie Merxplas gesneuveld voor het vaderland’ en de 18 namen van de gesneuvelden uit Merksplas, o.a. F. VAN LOON en de Latijnse tekst ‘1914 Pie Jesu Domine dona eis requiem 1918’.

wielrijders in 1914-1918
Kamp Ruchard

Rijksarchief van België (voor zover online beschikbaar)
Geneanet
http://forumeerstewereldoorlog.nl/viewtopic.php?p=191241#191241
https://www.geneaknowhow.net/script/dewit/antwerpen-gesneuvelden-1914-1918-1a.pdf
militair dossier
https://www.wardeadregister.be/nl/dead-person?idPersonne=42975
https://files.warveterans.be/pdf/A56/31524.PDF
https://database.namenlijst.be/publicsearch/#/person/id=603EE2EA-297B-11D2-B12B-BE2CDE1F7030 http://www.oorlogserfgoedalveringem.be/nl/loon-van https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Willibrorduskerk(Merksplas)