Viskens Victor Jozef Joannes

Viskens Victor Jozef Joannes

Naam: Viskens Victor Jozef Joannes

Geboren te: Ramsel

Geboren op: 1892-12-12

Overleden te: de Panne

Overleden op: 1918-04-17

Burgerlijke stand: ongehuwd

Laatst gekend adres: Heikant nr. 72 / Schotelven, Arendonk // Antwerpsesteenweg nr. 81, Turnhout

Beroep: landbouwer

Victor Jozef Jan VISKENS was het vierde kind geboren in het landbouwersgezin van Jan Corneel VISKENS (°Westmeerbeek 24-03-1857) en  Anna Catharina VERBIST (°Langdorp 24-12-1856). De ouders waren in Ramsel gehuwd op 26-11-1884. Eerst woonden ze in Westmeerbeek waar Frans geboren werd op 2 februari 1886 en daarna Adolf op 19 april 1888. In 1890 verhuisde het gezin naar Ramsel en werkte vader VISKENS als bediende of werkman bij de ijzerweg. Daar werden Alphonsius Joannes (°20-08-1890), Victor Josephus Joannes (°12-12-1892) en Franciscus Emilius (°22-11-1894) geboren. Later kwamen er nog een dochter, Maria Philippina (°Westmeerbeek, Heide 17,  21-04-1897), en een zoon Lodewijk Frans (Louis) (°Rijkevorsel, Het Meirblok, 19-05-1901). Vader VISKENS is in 1897 in Westmeerbeek weer landbouwer, in Rijkevorsel werkt hij in 1901 als fabriekwerker. Voor de oorlog woonde het gezin een tijd op de Heikant nr. 72 in Arendonk. Vader Jan Corneel VISKENS overleed er op 6 maart 1904 in de vijfde sectie ‘Schotelven’, slechts 46 jaar oud. Daarna gingen ze in Turnhout op de Antwerpse Steenweg nr. 19 wonen.

Victor Jozef Jan VISKENS was landbouwer van beroep en ongehuwd.      

Een speciaal verhaal is dat van de jongste broer van Jozef, Louis VISKENS (°19-05-1901).  In het vluchtoord Uden in Nederland staat hij op 10-06-1915 geregistreerd als vluchteling. Hij is dan 14 jaar, maar registreert zich als geboren op 19 mei 1900 in Rijkevorsel, komende uit Turnhout, Antwerpse Steenweg nr. 19, sigarenmaker van beroep.  Eerst verklaart hij dat zijn ouders zich in Turnhout bevinden, daarna dat zijn vader overleden is en zijn moeder nog in België is. Hij heeft geen papieren. Op 15 januari 1916 vertrekt hij naar elders, komt terug in het vluchtoord Uden op 6 augustus 1917, vertrekt van daar naar Gemert op 10 september 1917 en is terug in vluchtoord Uden op 7 maart 1918. Op 1 april 1918 vertrekt hij naar Rotterdam. Ook in ’s-Hertogenbosch is hij even geregistreerd als vluchteling. Hij komt er aan op 29 maart 1918 en vertrekt weer op 30 maart 1918 richting Rotterdam. Daar geeft hij als geboortejaar 1898 op. Is dit een administratief foutje of doet Louis dat moedwillig? Volgt hij het voorbeeld van zijn grote broer? Wil hij via Nederland naar het front en vreest hij daar te jong bevonden te worden?

Vermits Victor Jozef Jan VISKENS geboren is in 1892, heeft hij ofwel zijn legerdienst achter de rug, ofwel lootte hij een lot dat hem vrijstelde. Hierover zijn geen meldingen in zijn militair dossier. Maar op 17 november 1914 treedt hij in dienst bij het Belgisch Leger in Folkstone en tekent op 19 november 1914 in Calais een engagement als vrijwilliger voor de duur van de oorlog. Diezelfde dag wordt hij ook goedgekeurd voor de militaire dienst. Hij meet 1 m 650 mm, heeft een ovaal gezicht met een gezonde kleur, een recht breed voorhoofd, bruine ogen, een kleine mond, een ronde kin, donker kastanjebruin haar en wenkbrauwen en verder geen bijzondere kenmerken. Heel waarschijnlijk heeft hij via Nederland eerst de oversteek naar Engeland gemaakt om in Calais aan te komen. Hij krijgt het stamnummer 131/65394 en behoort als soldaat 2de klas bij het 1ste Regiment Karabiniers, in de Compagnie Wielrijders van de 6de Legerafdeling. Hij neemt deel aan veldtochten in België in alle jaren van de oorlog.

In juli 1917 ontbreekt hij op het appel en wordt geregistreerd als deserteur. Op 27 juli 1917 wordt hij weer opgenomen in de legermacht en op 2 augustus verschijnt hij voor de Krijgsraad. Hij wordt veroordeeld voor (1) Insubordinatie in aanwezigheid van de vijand, (2) desertie in oorlogstijd en (3) verkoop van grote uitrustingsstukken. (de uitrusting van een soldaat bestaat uit kleine en grote uitrustingsstukken: de kleine worden door de staat ter beschikking gesteld van de militairen, de grote worden hen toevertrouwd). Hij krijgt 20 jaar gevangenisstraf en verliest zijn recht op frontstrepen. Hij zit vanaf 27 juli 1917 opgesloten in de gevangenis van Fresnes (dicht bij Parijs), vanaf 10 augustus 1917 ‘in de cel’, maar zijn straf wordt opgeschort op 6 december 1917 en hij wordt overgebracht naar het Centre d’Instruction CI 1 in Parigné-l’Evêque (in het Franse departement Sarthe, regio Pays de la Loire) in de afdeling te Challes. Daar worden hem op 7 december 1917 de krijgswetten weer voorgelezen en tekent hij dat hij ze begrijpt en weet dat hij zich er vanaf dat moment aan moet onderwerpen. Hij wordt nu met het stamnummer ‘443’ ingedeeld bij de 2de Compagnie Rh Cy van de 6de Legerdivisie, een rehabilitatie- of tuchtcompagnie.


De rest van zijn diensttijd daar verloopt ook niet vlekkeloos: Op 4 januari 1918 krijgt hij een straf van 8 dagen kwartierarrest en een tijdelijke opschorting van soldij-supplementen, omdat (1) hij zich ziek gemeld heeft zonder dat dit bevestigd was door de geneesheer en (2) hij 2 uur te laat kwam voor de oefeningen.

Op 23 januari 1918 verlaat hij C.I. (Centre d’Instruction) en vertrekt met de 2de Compagnie Rh Cy van de 6de Legerdivisie naar het front in de Westhoek. Op 31 januari 1918 krijgt hij nog eens 6 dagen kwartierarrest, omdat hij het kantonnement voor een uur heeft verlaten en op 5 maart 1918 6 dagen cachot omdat hij gedurende 13 u zonder toelating afwezig geweest is op het kantonnement.

Op 9 april 1918 wordt hij geëvacueerd naar het hospitaal ‘Ambulance Océan’ te de Panne. Hij is slachtoffer geworden van gifgas, waarschijnlijk mosterdgas of yperiet. Door een vergaande aantasting van de longen en bronchiën en een opeenhoping van vocht in de longblaasjes kan de gaspatiënt onmogelijk zuurstof krijgen, dagenlang braakt hij bij wijze van spreken kokhalzend zijn longen uit en uiteindelijk verdrinkt hij op het droge. Op 17 april 1918 sterft Victor Jozef VISKENS om 13.30 u. deze pijnlijke dood.

Op 18 april 1918 wordt hij om 10.30 u. begraven te de Panne in het kerkhof in de wijk Duinhoek in graf nr. 4/54. Deze begraafplaats in de duinen werd reeds in 1914 aangelegd in de nabijheid van een evacuatieweg voor gewonden en een triagepost, later werd dit een militaire begraafplaats waar vooral gesneuvelden overleden in l’Océan begraven werden.

Op 17 augustus 1925 wordt de overlijdensakte van Victor Jozef Jan VISKENS overgemaakt aan de gemeente Arendonk. Eigenaardig, want voor de oorlog zou hij volgens de gegevens in zijn militair dossier in Turnhout gedomicilieerd zijn geweest. In de bevolkingsregisters 1900-1910 van de stad Turnhout is er echter geen spoor van een familie Viskens-Verbist te vinden. Normaal gezien worden de later opgestelde overlijdensakten doorgestuurd naar de gemeente waar de soldaat het laatst gedomicilieerd was, in het geval van Jozef Viskens was dit blijkbaar Arendonk. Op 3 februari 1926 wordt de akte overgeschreven in de registers van de burgerlijke stand van Arendonk onder het aktenummer 6.

Op 3 april 1919 krijgt Jozef VISKENS postuum de onderscheidingen van Ridder in de Orde van Leopold II met palm en Oorlogskruis met Palm. Op 8 augustus 1926 krijgt hij de Overwinningsmedaille en de Herinneringsmedaille. Op 21 juni 1928 krijgt hij zijn recht op dotatie terug en wordt de staat van zijn frontstreeprechten opnieuw bekeken. Hij krijgt op 31-12-1930, 4 frontstrepen.